Türkiye İstatistik Kurumu, 2012 yılından itibaren özel günlerde günün önemine atfen özel yayın ya da haber bülteni yayımlamaya başlamıştır. Bu kapsamda, 13-19 Mayıs Aile Haftası’na özel olarak bu haber bülteni hazırlanmıştır. Haber bülteninde, ülkemizdeki aile yapısını ortaya koyan temel istatistiklere yer verilmiştir. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 15 Mayıs günü Uluslararası Aile Günü (International Day of Families) olarak 1994 yılından beri kutlanmaktadır. Her yıl ailenin korunması ve güçlendirilmesi amacıyla bu güne özel belli temalara dikkat çekilmektedir. Uluslararası Aile Günü’nün bu yılki teması, “Sosyal Entegrasyon ve Kuşaklararası Dayanışmayı İlerletmek”tir. Ülkemizde 15 Mayıs gününü içine alan hafta ise Aile Haftası olarak kutlanmaktadır.

Aile ile ilgili konularda genellikle kadınların söz sahibi olduğu görülüyor

2011 yılında erkekler, ev seçimi (erkek %75,9; kadın %73,4) ile tatil ve eğlence konularında (erkek %79,8; kadın %75,8) karar almada kadınlara göre biraz daha söz sahibi iken kadınlar, ev düzeni (erkek %47,4; kadın %89,1), çocuklarla ilgili konular (erkek %69,4; kadın %85,6), alışveriş (erkek %70; kadın %82), akrabalarla ilişkiler (erkek %77; kadın %83) ve komşularla ilişkiler (erkek %71,1; kadın %85,5) konularında erkeklere göre fazla söz sahibidir. Çocukların aile kararlarına katılımı ve etkisi, ailedeki yaşlılara kıyasla oldukça yüksektir.

Hanedeki ev işleri, genellikle anne ve kız çocukları tarafından yapılıyor

2011 yılında hanedeki ev işlerinin (yemek, ütü, çamaşır, bulaşık, basit dikiş, akşam çay servisi, sofranın kurulup kaldırılması, evin temizliği ve günlük alışveriş) %88-95 arasında değişen oranlarda anne/kadınlar tarafından yapıldığı görülmektedir. Bu işlerin yerine getirilmesinde %11-19 oranında kız çocuklarının katkısı da görülmektedir. Aylık faturaların ödenmesi, küçük bakım onarım ve tamir işlerinin ise büyük oranda baba/erkeklerin üstlendiği, erkek çocukların ise ev işlerine oldukça az katkıda bulundukları görülmektedir.

İki yetişkin ve iki çoçuklu hanehalklarının %15,2’si yoksulluk sınırının altında yaşıyor

Tek kişilik hanehalklarının %10,5’i, tek ebeveynli ve en az bir çocuğu olan hanehalklarının %34,1’i yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. Bağımlı çocuğu olan hanelerin yoksulluk oranı, bağımlı çocuğu olmayan hanelerin yoksulluk oranının yaklaşık 3,3 kat fazlasıdır. 65 ve daha yukarı yaşta olup tek başına yaşayan kişilerin yoksulluk oranı ise %14,9’dur.

Hanehalkı gelirinin hanehalkı ihtiyaçlarını “çok zor” karşıladığını belirten hanehalkı oranı %12,1

Hanehalkı gelirinin 2012 yılında, hanehalkı ihtiyaçlarını “çok zor” karşıladığını belirten hanehalkı oranı %12,1, “zor” karşıladığını belirtenler %31,9 ve “orta” düzeyde karşıladığını belirtenlerin oranı ise %40,1’dir. Diğer taraftan, hanehalkı gelirinin hanehalkı ihtiyaçlarını “kolay” karşıladığını belirten hanehalklarının oranı %14,3, “çok kolay” karşıladığını belirtenlerin oranı ise %1,7’dir.

Hanehalkı büyüklüğü 7 ve daha fazla kişi olan hanelerin yaklaşık olarak %60’ı, gelirlerinin  ihtiyaçlarını “çok zor” karşıladığını belirtiyor

Hanehalkı büyüklüğü 1-2 kişi olan hanelerin %39,3’ü, hanehalkı büyüklüğü 7 ve daha fazla kişi olan hanelerin ise %59,9’u hanehalkı geliri ile ihtiyaçlarını “çok zor” veya “zor” karşıladığını belirtmiştir. Hanehalkı büyüklüğü 3-4 kişi olan hanelerin %41,9’u, hanehalkı büyüklüğü 5-6 kişi olan hanelerin ise %52’si hanehalkı geliri ile ihtiyaçlarını “çok zor” veya “zor” karşıladığını belirtmiştir.

Hanehalkları en fazla gıdaya harcama yapıyor 

2011 yılında tüketim amacına göre hanehalkı nihai harcamaları en fazla %26,7 ile gıda, alkollü/alkolsüz içki, sigara ve tütüne, en az %1,2 ile eğitim hizmetlerine yapılmıştır. %19,5 oranında ulaşım ve iletişime, %18,8 oranında ise barınma ve kiralamaya harcama yapılmıştır.

Hanelerin %93,2’sinde cep telefonu bulunuyor 

2012 yılında hanelerin %93,2’sinde cep telefonu bulunurken bu oran, kent ve kırda sırası ile %95,1 ve %88,5’tir. Hanelerde masaüstü bilgisayar bulunma oranı %31,8, taşınabilir bilgisayar bulunma oranı ise %27,1’dir.

Hanelerde internete erişim imkanı oranı %47,2

Hanelerde internete erişim oranı 2012 yılında, %47,2’dir. Bölgelere göre internete erişim imkanı oranlarına bakıldığında, %60,6 ile en yüksek orana Ege Bölgesi sahip iken %21,5 ile en düşük orana Güneydoğu Anadolu Bölgesi sahiptir.

Hanehalkı üyelerinin akşam yemeklerinde sık sık biraraya gelme oranı %80,8, sabah kahvaltısında biraraya gelme oranı ise %64,6

Hanehalkı üyelerinin akşam yemeklerinde sık sık biraraya gelme oranı 2011 yılında %80,8, ara sıra biraraya gelme oranı %16,9, hiç biraraya gelmeme oranı %2,4’tür. Hanehalkı üyelerinin sabah kahvaltısında sık sık biraraya gelme oranı %64,6, ara sıra biraraya gelme oranı %28,8, hiç biraraya gelmeme oranı %6,5’tir. Hanehalkı üyelerinin hafta sonlarında sık sık biraraya gelme oranı ise %79,3’tür.

Hanedeki yaşlıların %30,9’u çocukları ile yaşamaktan mutlu

Hanedeki yaşlıların %22,7’si çocukları ile birbirlerine destek oldukları için, %13,7’si ise gelenek ve görenekler gerektirdiği için çocukları ile birlikte yaşamaktadır.

Evli kişilerin, evli olmayanlara göre daha mutlu olduğu görülüyor

2012 yılında evli kişilerin %63,9’u mutlu iken, evli olmayanlarda bu oran %52,9’dur.

Bireyleri en çok aileleri ile sağlıklı olmaları mutlu ediyor

Bireyleri en çok ailelerinin mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı, 2012 yılında %69,6’dır. Bireyleri en çok çocuklarının mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı %13,9, eşlerinin mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı ise %7’dir.

Kaynak: TÜİK