IPSOS tarafından, Türkiye genelinde  kır ve kent dahil olarak yaklaşık 16.600 birey ile yapılan ve her iki yılda bir tekrar edilen Türkiye’yi Anlama Kılavuzu araştırmasının 2014 yılı versiyonunun bir bölümü MediaCat dergisi Mart sayısında yayınlandı. Raporun yayınlanan bu bölümünden derlenen bu haberde, Türk insanının mecralara olan güveni, marka seçiminde mecraların etkisi ve  Türkiye’de sevilen program tipleri ele alınıyor.

Tüketici Duyarlı Markalar Arıyor

Anlaşılması güç, bir arada bulunması şaşırtıcı özellikleriyle en hafif iradeyle kafa karıştırıcı olan Türkiye’de tüketicileri okumak da pek kolay değil. Buna karşın alışveriş eğilimlerinde ortak ve dikkate değer bazı kilit taşları tespit etmek mümkün. Toplumun yüzde 65’i topluma karşı daha sorumlu davranan şirketler görmek istediğini; yüzde 41’i ise siyasi görüşlerinin marka seçiminde etkili olduğunu söylüyor. Bizatihi alışveriş pratiğinde ise “bilinen marka” algısının kuvveti devam ediyor. Tüketicinin bilinirlikten sonra en önem verdiği değerse cüzdanı: yüzde 58’imiz fiyatı en önemli kriter olarak gösteriyor.

İzliyor Ama İnanmıyoruz

Boş zamanımız çoğunluğunu kendisine vakfettiğimiz televizyondaki asıl cazibe yarışma programları ve yerli diziler. Birbiriyle aynı oranda tercih edilen bu iki içeriğin gerisinde kaldığı yegâne format ise haberler ve haber programları. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken asıl mesele izlenen içeriğin ne denli inandırıcı bulunduğu gibi görünüyor. Yalnızca televizyon değil, radyo ve gazeteler de haberleriyle inandırıcılıklarını giderek yitiriyor. Her üç mecrada da haberlere inanma oranı düşüyorsa da en büyük düşüş televizyonda yaşanıyor. SES grubu düştükçe inanma oranını bir nebze olsa da yükselten televizyon haberlerinin bu durumunu açıklamak çok da zor değil.

Haberleriyle inandırıcılıkları yitirdiğine inanılan mecralar, reklamları konu ettiklerinde de tüketicilere eskisi kadar fayda sağlamıyor. Bu noktada her geçen dönem reklam pastasından aldığı payı artırarak kuvvetlenen dijitalin içinde kendine yer bulan mobil reklamlara ayrı bir parantez açılması gerekli. Reklamların ürün ve marka seçiminde yardımcı olduğunu düşünme oranı yalnızca mobil mecera için artarken, ağırladığı reklamlarla tüketicilerle en çok yardımcı olan diğer mecranın baskın olduğu görülüyor.

Sağlık Endişesi Hayatı Dönüştürüyor

Televizyon izleme alışkanlıklarımız arasında en anlamlı verilerden biri sağlık programları özelinde. Gündüz kuşağında yayınlanmalarına rağmen en çok izlenen program tipleri arasında yüzde 25’lik oranla ciddiye alınması gereken bir sıralamada sağlık programları. Öyle ki bu format yabancı dizilerden, gündüz kuşağı kadın programlarından ve spor programlarından daha çok izleniyor. Bu durum sağlık duyarlılığının, beşincisi yapılan Türkiye’yi Anlama Kılavuzu araştırmasındaki en belirgin trend olmasıyla da paralellik gösteriyor. Sağlıklı olmak konusunda artan duyarlılık birden fazla boyutta etkili oluyor. Sağlıklı olmak konusunda artan duyarlılık birden fazla boyutta etkili oluyor. Sağlıklı olma kaygısı hem bireyleri günlük yaşamlarında değişiklikler yapmaya iterek hem de ürün-marka tercihlerinde dikkate alınan bir done haline gelerek sosyal ve ekonomik hayata şekil veren önemli bir oyuncu haline geliyor. 2005’ten bu yana sağlıklı kalabailmek için yeme-içmeye dikkat etme; formda kalmak için düzenli spor yapma ve sağlıklı bir yaşam için spor yapma oranlarında gözardı edilemeyecek bir artış söz konusu.

Kaynak: MediaCat Dergisi Mart Sayısı